Ortalama aylık brüt ücret, 2022’nin ilk ve ikinci yarısında farklı uygulanan brüt asgari ücretin aylık ortalamasının yüzde 56,4 üzerinde gerçekleşti. Aylık ortalama işgücü maliyetinin en yüksek olduğu sektör finans ve sigorta faaliyetleri, en düşük olduğu sektör ise inşaat. 2022 yılında tüm sektörler ortalamasında aylık ortalama brüt ücret, uygulanmakta olan brüt asgari ücretin yüzde 56,4 üzerinde gerçekleşti.
Bu da çalışanların önemli bölümünün asgari ücret dolayında ücret aldığını ortaya koydu. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2022 yılı iş gücü maliyetlerine ilişkin istatistiki verileri açıkladı. Buna göre tüm sektörler ortalamasında aylık ortalama brüt ücret 8 bin 971 TL, aylık ortalama brüt kazanç 10 bin 69 TL, aylık ortalama iş gücü maliyeti 11 bin 602 TL olarak gerçekleşti. 2022 yılının ilk yarısında 5 bin 4 TL olarak uygulanan brüt asgari ücret, ikinci yarıda 6 bin 471 TL’ye yükseltilmiş, yıl ortalamasında 5 bin 737,5 TL olmuştu.
Asgari ücretin işverene maliyeti ise ilk yarıda 5 bin 879,7 TL, ikinci yarıda 7 bin 933 TL ve yıl ortalamasında 6 bin 906,3 TL olmuştu.
Buna göre tüm sektörler ve yıl ortalamasında aylık brüt ücret, aylık brüt asgari ücretin yüzde 56,4; çalışanların işverene ortalama iş gücü maliyeti ise asgari ücretin yıl ortalamasındaki aylık maliyetinin yüzde 68 üzerinde gerçekleşti.
En yüksek ücret finans ve sigortada
2022 yılında en yüksek aylık ortalama brüt ücret 21 bin 824 TL ile finans ve sigorta sektöründe gerçekleşti. Bu sektörü aylık ortalama brüt 18 bin 866 TL ile bilgi ve iletişim, 16 bin 25 TL ile kültür, sanat, eğlence, dinlence ve spor, 14 bin 416 TL ile elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme, 13 bin 824 TL ile insan sağlığı ve sosyal hizmetler sektörü izledi.
En düşük ücret düzeyleri ise aylık ortalama brüt 4 bin 854 TL ile inşaat, 5 bin 973 TL ile konaklama ve yiyecek hizmetleri, 5 bin 992 TL ile gayrimenkul faaliyetlerinde gerçekleşti. En yüksek ve en düşük iş gücü maliyetleri de ücret düzeyiyle orantılı olarak aynı sektörlerde oluştu. Finans ve sigorta sektöründe 28 bin 790 TL’ye ulaşan aylık ortalama iş gücü maliyeti, bilgi ve iletişimde 23 bin 29, kültür, sanat, eğlence, dinlence ve sporda 18 bin 774, elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirmede 18 bin 644 TL oldu.
Aylık ortalama brüt ücrette 12 bin 695 TL ile 6’ncı sırada bulunan eğitim, iş gücü maliyetinde 16 bin 420 TL ile 4’üncü sırada yer alırken, insan sağlığı ve sosyal hizmetler sektörü 16 bin 141 TL’lik aylık iş gücü maliyeti ile onu izledi. İnşaat sektörü ise 6 bin 621 TL ile aylık ortalama işgücü maliyetinin en düşük olduğu sektör oldu. Bu sektörü 7 bin 508 TL ile konaklama ve yiyecek hizmeti faaliyetleri ve 8 bin 89 TL ile gayrimenkul faaliyetleri takip etti.
İşgücü maliyetinde kazancın payı yüzde 86,8
İşgücü maliyeti içinde brüt kazancın payı yüzde 86,8, sosyal güvenlik ödemelerinin payı yüzde 13 ve diğer işgücü maliyeti ödemelerinin payı yüzde 0,3 olarak gerçekleşti.
Çalışılan süreler için yapılan düzenli ödemeler yüzde 79,3’lük oranla kazanç bileşenleri içinde en büyük paya sahip oldu. Çalışılan süreler için yapılan düzensiz ödemelerin payı yüzde 9,8 olarak gerçekleşirken, çalışılmayan süreler için yapılan ödemelerin payı yüzde 8,2 olarak gerçekleşti. 2020 yılında yüzde 0,5 olan ayni ödemelerin kazanç içindeki payı 2022 yılında yüzde 2,3’e çıktı.
Tasarruf sandıklarına yapılan ödemelerin payı ise yüzde 0,4 oldu. Sosyal güvenlik ödemeleri içinde en büyük payı yüzde 85,7 oranıyla zorunlu sosyal güvenlik ödemeleri alırken, gönüllü sosyal güvenlik ödemelerinin oranı yüzde 0,6 olarak gerçekleşti. 2020 yılında yüzde 10,7 olan kıdem ve ihbar tazminatı ödemelerinin oranı 2022 yılında yüzde 13,8’e yükseldi.
